Szczęściarze z Islamabadu

Peszawar, 20 września 2008.

Z małego, bielonego wapnem kamiennego domu na przedmieściach wyszło siedmiu mężczyzn w sięgających za kolana, odświętnych białych szatach typu kurta i różnokolorowych, wełnianych pakolach na głowach. Delikatny popołudniowy wiatr smagał ich śniade twarze niesionymi drobinami piasku.

– Boisz się, Zahid? – powiedział jeden z pokaźną, gęstą brodą.

– Nie. Już nie, hamdullah – odrzekł najmłodszy z nich nieco się wahając.

– To dobrze. Pamiętaj, że Bóg jest z tobą – uciął krótko ten pierwszy i uśmiechnął się serdecznie.

Wolnym krokiem, z założonymi z tyłu rękoma, przeszli przez piaszczyste podwórze podchodząc do stojącej na ulicy zielonej wywrotki MAN z naciągniętą na skrzynię ładunkową plandeką. Najmłodszy otworzył drzwi kabiny i odwrócił się do pozostałych.

– Bóg jest wielki – szepnął mu do ucha brodacz, nachylając się i serdecznie przytulając. Następnie pozostali mężczyźni powtórzyli czynność, po kolei dotykając piersiami ramiona chłopaka i głaszcząc po policzku uśmiechali się, gdy jeden ze zgromadzonych zaczął cicho nucić.

Młody mężczyzna odwrócił się, wspiął do szoferki i zamknął drzwi. Rozejrzał się po kabinie, dotknął leżącej obok siedzenia kierowcy plastikowej torby i odpalił silnik. Powoli ułożył dłonie na kierownicy zaciskając palce. Uśmiechnął się do siebie i ruszył obserwując w bocznym lusterku oddalających się mężczyzn w białych szatach. Czytaj dalej

Jan Paweł Lewandowski


Muszę przyznać, że obecnie pod pewnym względem łatwiej przemierza się Czarny Ląd niż dawniej.

Kiedyś, tłumacząc co to jest ta Polska trzeba było kombinować z papieżem, wśród środowisk uniwersyteckich ze Skłodowską i Kopernikiem, z ludźmi kultury z Kieślowskim czy Chopinem, a z gangusami na przedmiejskich slumsach z Wałęsą.

Dziś wszystko załatwia mąż Anny Lewandowskiej. Skąd jesteś? Lewandowski. A, yes yes, very nice. Napijesz się czegoś? Lewandowski. Oh, oczywiście, piwko raz tutaj. Wpierdolić ci białasie? Lewandowski. Ah, yes, proszę schować portfel.
Czytaj dalej

Cesarz menel


Bądź synem Salomona, pierwszym królem swego kraju, załóż kilkutysiącletnią dynastię, sprowadź Arkę Przymierza, a i tak zostań zapamiętany przez swój naród jako zwykły, drobny obszczymurek. Panie i panowie, oto pierwszy władca Etiopii – Menelik I.

A żeby już całkiem pogrążyć chłopa w depresji, w podzięce za lata panowania i ciężkiej pracy, jego poddani nadali mu tytuł cesarza, „Króla Królów”, etiopskiego paco di tutti frutti (czy jak to tam szło), czyli, po amharsku – Nygus. Biedny chłopina. Czytaj dalej

Brutalna ścieżka serbskiego wojownika

Nowy Jork, marzec 1992.

Na skórzanej kanapie pod ścianą apartamentu w manhattańskiej Upper East Side leżał około 50-letni mężczyzna. Wpatrując się w powoli obracane płaty podwieszonego u sufitu wentylatora, wyraźnie zamyślony przeczesywał burzę siwych loków. Nagle podniósł się i podszedł do pokrytego stosem gazet i książek stołu. Usiadł na krześle, wkręcił czystą kartkę papieru w walec stojącej na blacie maszyny do pisania Olivetti i wziął głęboki oddech. Uderzając gwałtownie w klawisze wystukał kilka wyrazów, po czym wyjął kartkę z maszyny. Przeczytał w skupieniu świeżo wydrukowaną linijkę tekstu, a następnie zamknął oczy i z westchnieniem wypuścił z ręki kartkę która pofalowała na stos leżących na ziemi kilku innych.

Wstał z miejsca, pilotem włączył telewizor kineskopowy, podniósł z biurka skórzany notatnik Moleskine i podszedł do okna. Otworzył notes i zaczął w nim kreślić ołówkiem, co chwila jednak zatrzymując się i z poirytowaniem zamazując kolejne wyrazy. Nagle wytężył słuch i podniósł wzrok znad notatnika, wpatrując się przez okno w przejeżdżające kilkanaście pięter niżej malutkie samochodziki.

Odwrócił raptownie głowę i spojrzał w ekran telewizora. Następnie przekręcił całe ciało i podszedł do grającego pudła marszcząc brwi. Na kineskopie pojawił się właśnie wjeżdżający poprzez gruzowisko na wąską ulicę czołg M-84. Lektor komentował sytuację, a mężczyzna wpatrując się w ekran przeczesał dłonią siwe loki gdy pasek informacyjny na dole zmienił barwę na czerwoną.
Czytaj dalej

Etiopski Netflix


Rozbawił mnie ostatnio etiopski Netflix.

Odwiedzając znajomą (w Addis Abebie) odpaliłem folder z filmami na jej laptopie. A tam ze 100 pozycji i prawie same nowości. Zaciekawiony pytam zatem skąd to ma, skoro w Etiopii na ogół taki gówniany Internet. „From the corner boys”.
Czytaj dalej

Rasizm ASAP

Kapsztad, styczeń 2016.

Około 30-letni czarnoskóry mężczyzna, siedząc przy nakrytym białym obrusem stoliku restauracji na ostatnim piętrze hotelu Ritz, wpatrywał się przez okno w malownicze wybrzeże Zatoki Stołowej. Miał splecione dłonie, dobrze skrojony, szary garnitur, ciemne okulary i wystający ponad krawędź mankietu srebrny zegarek Vacheron Constantin.

– Panie Zuma, pański gość przybył – rzekła cicho kelnerka wychylając się zza oddzielającego stolik od reszty restauracji parawanu.

– Tak, tak, proszę – odpowiedział chłopak wstając – Namaste! – dorzucił z uśmiechem gdy za parawanem pojawił się otyły mężczyzna o wyglądzie Hindusa, w jasnym garniturze, z gęstymi wąsami i złotą bransoletą na nadgarstku.

– Cześć Duduzane – odrzekł przybysz, po czym mężczyźni uścisnęli sobie serdecznie dłonie całując się w policzek i zasiedli do stolika.

– Spotkałeś się z Londyńczykami? – od razu przeszedł do rzeczy Hindus sięgając do stojącego na środku stołu koszyka po pieczywo.

– Tak, wszystko załatwione. Zgodzili się na kampanię tak jak rozmawialiśmy. Mają też wiele własnych pomysłów do wykorzystania, no i sporo doświadczenia. Ten stary podobno doradzał de Klerkowi – odpowiedział entuzjastycznie czarnoskóry.

– Ile? – rzucił krótko mężczyzna w jasnym garniturze rozsmarowując szybkimi ruchami masło po pieczywie.

– Nie są tani. 100 tysięcy funtów miesięcznie. Czytaj dalej

Polinezja krakowska


(Tym wpisem rozpoczynam cykl „Oceania” pod którym będę publikował opowiadania i anegdoty zebrane w kilkumiesięcznej tułaczce po południowym Pacyfiku, a podczas której udało mi się odwiedzić większość krajów tego fascynującego regionu)

1,5 roku temu udało mi się zjechać większość krajów Oceanii (z czego będzie jeszcze wiele opowiadań i anegdot). Do dziś pamiętam, co dało się wtedy często usłyszeć przemierzając autostopem wyspy Polinezji Francuskiej. Czytaj dalej

Dom bin Ladena


Poszukując ambasady jednego z państw w stolicy Sudanu natrafiłem na… dom bin Ladena.

Stojąc przed jedną z posiadłości w Al Riyadh, willowej dzielnicy w centrum Chartumu, próbuję odczytać jak zwykle źle podane koordynaty na lokalnych mapach.

– On już tu dawno nie mieszka, he he he – zagaduje stojący niopodal facet.
– Kto? Ambasador Erytrei?
– Jaki ambasador? Usama!
– Jaki Usama?! Czytaj dalej

Afia z Takoradi

Tłum, smród, zaduch, ścieki, otwarty system kanalizacyjny. To nie opis sesji plenarnej Sejmu RP ale Akra, stolica Ghany, do której wybrałem się pewnego razu aby pozałatwiać kilka spraw.

Na miejscu gości mnie Ali, znajomy znajomego. Ustawiamy się wieczorem przy Zongo Junction, centralnym skrzyżowaniu „dzielnicy” o tej samej nazwie. Zongo to specyficzna formacja w Afryce Zachodniej. Pod tym krótkim słowem kryje się opis rozległego skupiska ludności, ale też wyjątkowej mieszanki kultur, a podobno i stan umysłu. Zongo to fawela, bezkresne morze klitek i chałupek, do których ściągają imigranci przede wszystkim z obszaru Sahelu: Burkiny Faso, Nigru, Mali, nawet Czadu, ale też z trzech najbiedniejszych regionów północnej Ghany. Tysiące osób wędruje tutaj w poszukiwaniu lepszego jutra, opuszczając swoje rodzime pustynne okolice. Przyklejone do największych miast, strukturą przypominają paryskie getta. Ludzi zamieszkujących Zongo łączy nie pochodzenie etniczne, ale sam fakt bycia „Zongijczykiem”, osobą zamieszkującą to miejsce. Największy odsetek stanowią muzułmanie (w przeciwieństwie do w większości chrześcijańskiej reszty Ghany), a lingua franca jest tutaj hausa, język pochodzący z pogranicza Nigru i Nigerii, a nie angielski czy też najbardziej popularny w reszcie kraju twi (akan). Jeśli emigrując do Ghany nie możesz odnaleźć się pośród jednej z kilkudziesięciu grup etnicznych, religii i ponad 80 języków, to zapraszamy do Zongo. Czytaj dalej

Złotówiarz samobójca


Gdyby ktoś się zastanawiał, gdzie znajduje się wielka czarna dziura do której trafiają tysiące eksportowanych jeszcze do niedawna Ład z egipskiej fabryki, to odpowiedzi należy szukać w Afryce. Obok Corolli piątki i szóstki to zdecydowanie najpopularniejsze cierpy.

Pewnego razu musiałem dostać się wcześnie rano na dworzec. W tym celu wychodzę o 4 rozglądając się za sałatą. Cytując klasyka, ulice Addis Abeby o tej porze są jak Ekstraklasa – nie ma Ruchu.
Czytaj dalej