Gdy miałem 10 lat do klasy chodził ze mną Wiesiek. I nie byłoby w tym pewnie nic dziwnego gdyby nie fakt, że uczęszczał on do jednej klasy również z moją o 2 lata starszą siostrą, o 4 lata kumplem, oraz jego przygotowującym się już wtedy do matury bratem. Tak jest, Wiesław poległ w nierównym starciu z bezlitosnym systemem edukacji podstawówkowego Harvardu gdzieś pośrodku Podlasia i nie zdał siedem razy 4 klasy szkoły podstawowej. Ten sam z resztą nieludzki system skutecznie pozbawiał Wieśka możliwości osobistego rozwoju, poszerzania horyzontów i realizowania własnych pasji, ustawą o szkolnictwie skazując biedaka na katorgę uczęszczania do szkoły do momentu osiągnięcia pełnoletności.
Czytaj dalej
Słowa
Zbiór opowiadań, „antyreportaży” w stylu gonzo oraz anegdot publikowanych na tej stronie.
Spis treści:
I. Opowiadania
II. Antyreportaże (artykuły i fotorelacje)
III. Krótkie anegdoty
I. Opowiadania:
/npwd – na podstawie własnych doświadczeń.
1. Syn prezydenta (cykl: Bliski Wschód – Syria, Wielka Brytania)
Jaki incydent w historii sprawił, że zwykły student okulistyki stał się krwawym dyktatorem? I co o tym sądzą zwykli obywatele? /npwd
2. Krew borneańskich kurcząt (cykl: Azja Południowo-Wschodnia – Malezja/Borneo)
Co dzieje się pod maskującymi płachtami w dżunglach autonomicznych stanów malezyjskiego Borneo? I co na to lokalne prawo? /npwd
3. Noc w celi a.k.a. Granica (cykl: Afryka Zachodnia – Ghana, Togo, Wybrzeże Kości Słoniowej)
Czym może się skończyć utknięcie na zachodnioafrykańskim pograniczu? I jaka atmosfera panuje nocą w takich miejscach? /npwd
4. Po co w Togo użyna się łby psom (cykl: Afryka Zachodnia – Togo)
No właśnie, po co? Odpowiedź okazuje się prosta i dwusylabowa: voodoo. A co możemy znaleźć w świątyniach i na targach z tym wiązanych? /npwd
5. Wiesiek (cykl: Polska)
Tym razem opowiadanie z podróży nie w miejscu, a czasie. Sentymentalna wycieczka do polskiej podstawówki lat 90 i przygody mojego klasowego kolegi Wieśka. /npwd
6. Urzędnicy II: Ostatni PIT (cykl: Polska)
Co wy tam palicie, Halinka? Kolejne krótkie opowiadanie z polskiego podwórka, tym razem dla fanów polskiej kinematografii. W imię zasad, urzędniku.
7. Skradzione perły Afryki (cykl: Afryka Wschodnia – Etiopia)
Klitoridektomia czyli obrzezanie kobiet. Jak toczą się losy takich dziewczyn w Afryce Wschodniej? Czy odnajdują się we współczesnym świecie? Oraz… jak wygląda miłość z taką kobietą? /npwd
8. Człowiek z uśmiechem na twarzy (cykl: Afryka Południowa – Kongo, RPA)
Kolejne krótkie opowiadanie podróżnicze, tym razem poświęcone kwestii mordowania ludności cywilnej przez niemieckich najemników-psychopatów w Kongu w latach 60, a szczególnie jednej demonicznej postaci z tym związanej oraz dwóm dziennikarzom dzięki którym jej działania ujrzały światło dzienne.
9. Noc, Somalia (cykl: Afryka Wschodnia – Dżibuti, Somalia / Somaliland)
Jak przedostać się z Dżibuti do Somalilandu nocą przez pustynię? I co nas może spotkać po drodze? Zapraszam na kolejną fotorelację, tym razem z konfliktem somalijskim w tle, będącą kontynuacją niedawnej podróży koleją z Etiopii do Dżibuti. /npwd
10. Olga z abchaskiego lasu (cykl: Azja Centralna: Abchazja, Gruzja, Rosja)
Co robią samotne Rosjanki w opuszczanych, pogruzińskich chatach lasów Abchazji? I po co są im potrzebni polscy faceci? Zapraszam na kolejne krótkie opowiadanie około-podróżnicze na podstawie własnych doświadczeń, tym razem z konfliktem gruzińsko-abchaskim w tle. /npwd
11. Ukryty głód (cykl: Afryka Wschodnia – Etiopia, Wielka Brytania)
Jak przy pomocy pociętej taśmy filmowej obalić kilkutysiącletnią dynastię w Rogu Afryki? Kolejne krótkie opowiadanie omawiające ciekawy incydent z historii propagandy telewizyjnej który doprowadził do rzezi kilkudziesięciu tysięcy opozycjonistów antykomunistycznych we wschodniej Afryce.
12. Raban w dżungli (cykl: Afryka Południowa – Kongo/Zair, Stany Zjednoczone)
Dlaczego jedno z największych widowisk sportowych w historii odbyło się w sercu Afryki? Kto i po co wpadł na taki pomysł? Opowiadanie około-podróżnicze tym razem poruszające temat ostrego mordobicia w lasach równikowych, z realiami Konga lat 70 w tle.
13. Afia z Takoradi (cykl: Afryka Zachodnia – Ghana, Nigeria)
Afryka, slumsy, motocykle i kobiety. Zapraszam na kolejny krótki tekst na podstawie własnych doświadczeń, tym razem wracamy na wybrzeża Afryki Zachodniej, a tam ciekawa przygoda która mi się niegdyś przytrafiła, z muzyką i popkulturą regionu w tle. /npwd
14. Rasizm ASAP (cykl: Afryka Południowa – RPA, Wielka Brytania)
Co mają wspólnego rasistowskie ataki na białych farmerów w RPA z hinduską rodziną multimilionerów? I dlaczego ich goście weselni lądują na wojskowym lotnisku pod Kapsztadem? Oraz jaką w tym wszystkim rolę odgrywają londyńskie korporacje lobbingowe?
15. Brutalna ścieżka serbskiego wojownika (cykl: Bałkany – Bośnia i Hercegowina, Serbia/Jugosławia)
Dlaczego pierwszy po II wojnie światowej proces o ludobójstwo odbył się przed lokalnym sądem a nie trybunałem? Jaki miał na to wpływ utworzony w kurorcie wypoczynkowym obóz koncentracyjny? Oraz jaką rolę odegrał w tym brytyjski korespondent wojenny?
16. Szczęściarze z Islamabadu (cykl: Azja Południowa – Pakistan)
Czy wyjście do kibla za potrzebą może uratować życie? I czym zajmują się urodzeni w czepku Polacy w pakistańskiej stolicy? Kolejne opowiadanie około-podróżnicze na podstawie własnych doświadczeń, tym razem oparte na ciekawej historii którą usłyszałem niegdyś od polskiego dyplomaty w lobby międzynarodowego hotelu w Islamabadzie. /npwd
17. Argana (cykl: Afryka Północna – Maroko)
Komu zależało aby wciągnąć Królestwo Maroka w Arabską wiosnę w 2011 roku? I kto znajduje się za to w celi śmierci? A jaką rolę odegrał w tym wszystkim rosyjski superhaker (obecnie również w kryminale)? Oraz, przy okazji, jak umawiać się na schadzki z miejscowymi kobietami będąc szczęśliwym posiadaczem polskiej, katolickiej, kartoflanej mordy? /npwd
18. Grób z Mindanao (cykl: Azja Południowo-Wschodnia – Filipiny)
Jak załatwia się spory polityczne w dalekowschodniej Azji? I jaki obrót może przybrać walka o władzę na lokalnym szczeblu? Oraz, czy wyobrażenie kobiety w islamie może pomóc w załatwianiu miejscowych konszachtów? Kolejne krótkie opowiadanie około-podróżnicze poruszające ciekawe, acz miejscami mało znane incydenty z zakresu historii dziennikarstwa i reportażu, tym razem omawiające zdarzenie o którym usłyszałem niegdyś na Filipinach, z zależnościami politycznymi regionu w tle.
19. Biała sukienka (cykl: Azja Zachodnia – Turcja, Włochy)
Czy ludzie są dobrzy? I czy warto ufać obcym? A czy artystyczne happeningi próbujące to udowadniać oraz podróżowanie z misją ma sens? I jak to się może skończyć Kolejne krótkie opowiadanie około-podróżnicze, tym razem poruszające ciekawe zdarzenie na styku sztuki, podróży i misjonarstwa, które wstrząsnęło parę lat temu światową sceną globtroterską.
20. Motocykl na Outbacku (cykl: Oceania – Australia)
Mam do oddania motocykl crossowy 250 cm3. Całkiem zgrabny, niemal nowy, tyle że… znajdujący się na australijskim wybrzeżu Oceanu Indyjskiego. Jak jednak wszedłem w jego posiadanie? Zapraszam na kolejne krótkie opowiadanie na podstawie własnych doświadczeń tym razem z omówieniem realiów społecznych górniczych regionów Australii Zachodniej w tle./npwd
21. Dobry człowiek z Auschwitz (cykl: Europa – Niemcy, Polska)
W jak dziwaczny sposób potoczyły się losy jedynego uniewinnionego nazisty w procesach oświęcimskich? I jaką rolę odegrał w tym niemiecki dziennikarz? Oraz czy choroba Alzheimera może obudzić demony przeszłości. Zapraszam na pierwsze po Nowym Roku opowiadanie, tym razem z serii poruszającej ciekawe incydent z historii dziennikarstwa, konfliktów zbrojnych i filmu dokumentalnego.
II. Antyreportaż (artykuły i relacje):
1. Z Warszawy do Pekinu za 860 PLN Koleją Transsyberyjską. Poradnik i fotorelacja.
Transsib, czyli jak dostać się z Chin do Polski (lub odwrotnie) przy użyciu lokalnych pociągów jeżdżących tzw. „Koleją Transsyberyjską”. Ceny, wizy, wrażenia, wszystko w jednym miejscu.
2. Z Etiopii do Dżibuti nowiutką, chińską koleją-widmo. Fotorelacja.
Relacja z podróży (jako trzeci białas i pierwszy Polak) nową, chińską koleją-widmo, łączącą Etiopię z Dżibuti w Rogu Afryki, a o której informacji należy szukać na półce gdzieś pomiędzy Yeti, potworem z Loch Ness, a godnością Przemysława Wiplera. Jak to wyglądało? Ile kosztowało? Ile kóz i wielbłądów żeśmy zarżnęli z konduktorem lokalnym plemionom pędząc przez sawannę? Oraz jak Chińczycy wbijają cichaczem do Afryki jak Boczek do kibla?
3. W poprzek Sahary, na dziko, jedną z najdłuższych kolei towarowych świata. Fotorelacja.
Kolejny okraszony zdjęciami antyreportaż z afrykańskich systemów kolejowych, tym razem z podróży w węglarce jednego z najdłuższych pociągów towarowych świata wożącego rudę żelaza z kopalń w sercu Sahary na wybrzeże Atlantyku w Mauretanii. Fotorelacja z niewolnictwem, przemytem, narkotykami, ale przede wszystkim sytuacją polityczną i historią konfliktów zbrojnych krajów Maghrebu w tle.
4. Samolotem z papieru pomiędzy dwiema wysepkami Wysp Salomona. Fotorelacja.
Jak, czym i za ile poruszać się po jednych z najbardziej odizolowanych, najrzadziej odwiedzanych krajów świata – mikronacjach Oceanii? Dlaczego z Tonga nie polecimy na Niue? Z jakiego powodu plemiona na Guadalcanalu napieprzają się nożami jak Wisła z Cracovią? Oraz dlaczego do dzisiaj gaszę światło w korytarzu? Kolejny okraszony zdjęciami antyreportaż z odległych systemów transportowych świata, tym razem omawiający sposoby poruszania się po wysepkach Południowego Pacyfiku. Fotorelacja, jak zwykle, oparta o własne doświadczenia z delikatnie zarysowanymi relacjami geopolitycznymi regionu w tle (do tego jeszcze powrócę w oddzielnych opowiadaniach).
1. Jak załatwić gorzałę w kraju z prawem szariatu (Sudan, Etiopia)
2. Sołdat z Mali a.k.a. Chabor na Saharze (Mali, Mauretania, Sahara Zachodnia)
3. Cinkciarz idiota a.k.a. Mokry sen Jarosława Kuźniara (Etiopia)
4. Afrykański sztos (Etiopia)
5. Fetysz na fetasz (Etiopia, Sudan, Somalia)
6. Co skrywają etiopskie gacie (Etiopia, Sudan, Somalia)
7. Doliniarz z placu Meskel (Etiopia)
8. Co ćpać w Rogu Afryki (Dżibuti, Etiopia, Somalia/Somaliland)
9. Zegarek w amharskiej dupie (Etiopia, Kiribati)
10. Czarni biało-czerwoni (Dżibuti, Etiopia, Polska)
11. Butelki wypełnione krwią (Etiopia)
12. Uderzyłem kobietę a.k.a. Żebraczka dziesioniara (Etiopia)
13. Złotówiarz samobójca (Etiopia)
14. Dom bin Ladena (Sudan)
15. Polinezja krakowska (Polinezja Francuska)
16. Etiopski Netflix (Etiopia)
17. Cesarz menel (Etiopia)
18. Jan Paweł Lewandowski (Etiopia, Polska)
19. Półnagi arabski barbarzyńca (Maroko, Japonia)
20. Meksyk w Etiopii (Etiopia, Meksyk, Włochy)
21. Matka Boska z M16 (Etiopia)
Po co w Togo użyna się łby psom
W komentarzach do poprzedniego opowiadania „Granica” jeden z czytelników zainteresowany tematyką Toga odszukał ciekawą galerię i zapytał, o co chodzi z powtarzającymi się na zdjęciach częściami ciał martwych zwierząt. Odpowiedź jest prosta i dwusylabowa: voodoo.
Pewnego popołudnia szwendając się po plaży gdzieś we wschodnim Togo (chociaż trudno mówić o stronach świata w kraju o kształcie parówki), podszedł do mnie starzec i spytał, czy nie chciałbym zobaczyć świątyni voodoo. Dziadek, pytasz księdza czy na tacę zbiera. Czytaj dalej
Noc w celi
Akra, Ghana, listopad 2011.
Aby dostać się do stolicy z małej wioski przy granicy z Wybrzeżem Kości Słoniowej muszę wstać przed 4 rano. Potem dwie przesiadki, trzy autobusy i koło południa jestem na wielkim piaszczystym placu w centrum Akry z którego odjeżdżają rozklekotane minibusy do ostatniej wioski przed przejściem granicznym z Togo. Siedzę w jednym z gruchotów i patrzę jak powoli zapełnia się po brzegi. W tej części Afryki nie ma pustych miejsc.
Po paru godzinach stoimy w korku na wylotówce z Akry. Jest upał, skwar, w morzu jeżdżących wraków opary gęstych spalin mieszają się z uporczywymi klaksonami i wrzaskami kierowców tworząc ciężki afrykański koktajl zapieczony pod rozgrzaną żarówą popołudniowego słońca. Pomiędzy autami krążą kobiety z wypełnionymi owocami misami na głowach oraz młodzi faceci obwieszeni tym, co każdemu stojącemu w korku pod afrykańską stolicą jest najbardziej potrzebne: plastikowe zabawki, chińskie gierki, świecidełka. Przesuwane drzwi gruchota nie zamykają się nawet na chwilę, co raz jakiś autokrążca prezentuje zalety swoich zapalniczek i sznurowadeł. Czytaj dalej
Krew borneańskich kurcząt
Gdzieś w stanie Sarawak (Borneo), Malezja, październik 2012.
Niedzielne przedpołudnie. Idąc piaszczystym poboczem wiejskiej drogi staram się złapać transport, który zabierze mnie do miasta Bintulu na północy częściowo autonomicznego stanu Sarawak w malezyjskiej części wyspy Borneo. Jest gorąco i duszno, niesłychana wilgoć oraz otoczenie tropikalnego lasu tylko wzmaga zmęczenie. Plecak ciąży, po kilkunastu minutach marszu koszulę można by wyżymać z potu. Droga jest niemal pusta. Inaczej niż w większości muzułmańskiej Malezji kontynentalnej, na Borneo chrześcijanie stanowią największą grupę, w związku z czym niedziela powszechnie traktowana jest jako święto i dzień wolny od pracy.
Po chwili z drogi zgarnia mnie swoim pick-upem Andy – chłopak z pobliskiej wioski. W starej Toyocie Hilux i flanelowej koszuli wygląda jak miejscowe wydanie amerykańskiego kowboja. Rozmawiamy o niczym a po kilku kilometrach zjeżdżamy z drogi, zatrzymujemy się przy drewnianej szopie i pakujemy do skrzynki olbrzymiego białego koguta. Jest ogromny, dostojny, waży ze 3 kg. Blask słońca odbija się w jego śnieżnobiałym pierzu. Czytaj dalej
Transsib.
Z Warszawy do Pekinu za 840 PLN Koleją Transsyberyjską. Poradnik.
W nawiązaniu do opublikowanego ostatnio na Instagramie zdjęcia z mongolskiego wagonu restauracyjnego oraz wielu próśb o więcej szczegółów, poniżej chciałbym się podzielić paroma praktycznymi informacjami na temat podróży tzw. Koleją Transsyberyjską. Ceny, trasy, zdjęcia, wszystko w jednym miejscu. Zapraszam.
W Internecie można znaleźć dość sporo informacji na temat organizacji takiej wyprawy, trzeba jednak pamiętać, że wiele pierwszych stron z wyszukiwarki to tak naprawdę bardziej lub mniej zakamuflowane oferty pośredników sprzedaży biletów, którzy robią na tym niezłe pieniądze, a z oczywistych względów nie wspominają o wielu aspektach (na przykład o dużo tańszym dzieleniu trasy na odcinki, o czym za chwilę). Czytaj dalej
Syn prezydenta
Londyn, 21 stycznia 1994.
Styczniowy poranek był mglisty i chłodny, jak zwykle o tej porze roku. Wysoki, młody mężczyzna o podłużnej twarzy i jasnych oczach nie mógł się skupić nad opasłym tomiskiem rozpostartym przed nim na wykończonym ciemnozieloną skórą, solidnym, drewnianym blacie. Klasyczne wydanie Księgi Dziesięciu Traktatów o Oku Hunajna ibn Ishaka było lekturą arcyciekawą, klasyczną, a według samego młodzieńca (zapewne ze względu na podświadomą etniczną więź z autorem) wręcz obowiązkową dla adeptów jego fachu. Próbował skupić się na niełatwym tekście, pamiętał przecież, że unikatowe wydanie z 1928 r. w opracowaniu Maxa Meyerhofa zamówił już kilka tygodni wcześniej w uniwersyteckiej bibliotece. Czytaj dalej
Pomnik
Wkrótce.